اصلی ترین نظام ارتباطی جوامع انسانی  “زبان ” نام دارد و بزرگترین واحد زبان  ” جمله ” است ما با”جمله “حرف می زنیم . واحد های دیگر زبان در “جمله ” قراردارند. در زبان ، واحد ی بزرگتر از ” جمله ” ی مستقل نداریم وبعد از آن هر چه می بینیم ،”جمله” های مستقل پی در پی هستند که در کنار هم قرار می گیرند و وظیفه ی انتقال پیام بر عهده ی آن ها است .

و حال با درک اهمیت” جمله ” در زندگی وارتباط با دیگران  در مسیر آموزش آن قرار می گیریم :

با ید بدانیم که آموزش این امر مهم با بازی ونمایش به صورت شفاهی از همان دوره ی پیش از دبستان آغاز می شود .صاحب نظران آموزش می گویند ، ذهن کودکان بنابر مشخصاتی که دارند برای یادگیری هنر، استعداد و پذیرش بهتری از خود نشان می دهند .کودکان در سن پیش دبستانی عینی می بینند و عینی می اندیشند و واقعیت های قابل لمس را بهتر از مطالب انتزاعی دریافت می کنند . به همین دلیل باید تربیت هنری شوند نه این که آموزش هنری داشته باشند. حافظه ی کوذکان شامل سه جریان ثبت ، نگهداری و یادگیری است .یکی از بهترین فعالیت هایی که می تواند حافظه ی کودکان را به کار اندازد وهمراه با شادی باشد ،نمایش خلاق است .از همه مهمتر آن که این فعالیت به میل وخواسته ی خود کودکان انجام می گیرد ،از این روی می توان با بهره گیری از این روش مطالب آموزشی کلاس را به آنان آموخت.  کودکان در تمام مراحل کار ،تمرین ها ، قصه سازی ،نمایش دادن قصه ها و حتی بحث و گفتگو ها، از جملات و لغات زیادی استفاده می کنند وبا افزایش گنجینه ی لغات در سنین بالاتر در امر جمله سازی وتفهیم مطلب خود به دیگران مشکلی نخواهند داشت .

آموزش فعل ها و جمله سازی و کلیپ شاد کودکانه

در ابتدای دوره ی دبستان که هدف اصلی آن آموزش خواندن ونوشتن فارسی پایه است ، در کنار درسهای فارسی (خواندن ) واملا ،درسی با نام (( جمله نویسی )) وجود دارد.هدف از ارائه این درس ایجاد توانایی اولیه نوشتن غیر فعال ( رو نویسی ) و آموزش نوشتن نیمه فعال (املا ) به مرحله آموزش نوشتن فعال یا خلاق می رسیم. در این مرحله که با درس جمله سا زی آغاز می شود وبا درس انشا ادامه می یابد دانش آموزان به این مهارت دست می یابند که پیامهای خود را به صورت فرایند سخن نوشتاری ، تولید و به مخاطب فرضی یا واقعی ارا ئه نمایند.  جمله سازی در واقع مقدمه است برای آماده سازی دا نش آموزان در درس انشا در جمله سازی است که دانش آموزان می توانند اولین تجربیات خلا قیت نوشتاری را کسب کنند ؛ با انواع جمله های خبری ، پرسشی ، امری و تعجبی آشنا شوند؛ جایگاه انواع مقوله های صرفی مثل گروه اسمی ، ضمایر و… را در ساخت جمله بیاموزند وقواید نحوی موجود در دستور زبان فا رسی را به طور غیر مستقیم تجربه کنند .

در جمله دو اصل مورد نظر است :

الف) پیام جمله

ب)  ساخت نحوی جمله

در اینجا با توجه به اهمیت درس جمله سازی کوشش کرده ام بر پایه ی مطالعات متخصصان آموزش زبان مادری  مجموعه ای از تمرینات کاربردی را فراهم نمایم .

در ابتدا باید بدانیم لزومی ندارد کودکان در کلاس اول تعریف جمله  – فاعل – مفعول – ضمیر – قید –  فعل را بداند  فقط کافی است مصداق هر کدام را بشناسد .

روش مطلوب در کلاس اول آن است که اصطلاح جمله را آن قدر تکرار کنیم تا ملکه ی ذهن کودک شود.

مثال :  

 برای کلمه ی “بابا ”   یک جمله بساز .

بهتر است در کلاس این جمله را به کار نبری .

 به جمله ای که دوستتان می گوید ،توجه کن .

با این ترفند  بی آن که به تعریف های پیچیده نیاز داشته باشیم ،اصطلاح جمله را به او آموخته ایم .